W Szczawinie na każdym kroku zobaczyć można historyczne ogrodzenia ukazujące kunszt dawnych rzemieślników

Szczawin. Niewielka wioska - owalnica przylegająca do Strzelina od strony północnej. Jej rodowód sięga XVIII w. Większość starej zabudowy to gospodarstwa rolne rozlokowane wzdłuż wrzecionowatego, centralnie położonego nawsia, które wyznaczają ul. Koralowa i al. Lipowa. Od nich odchodzi kilka małych uliczek ze współczesnymi domami.

Jeszcze przed wojną znajdowało się tu kilka sporych gospodarstw rolnych, resztę mieszkańców stanowili pracownicy najemni swoich dużych sąsiadów, a ich domy miały znacznie skromniejszą formę i rozmiary.

Pochodząca z końca XIX w. i pocz. XX w. stara zabudowa oparta była na planie czworoboku z dziedzińcem pośrodku i budynkiem mieszkalnym od strony ulicy. Wokół dziedzińca z dwóch lub trzech stron stawiano kamienno ceglane obiekty inwentarskie jak stodoły czy obory.

Wielkość jak i styl domów zamożnych gospodarzy wyraźnie nawiązuje do architektury dworskiej czy mieszczańskiej, co jest ewenementem tej niewielkiej wsi.

Po wojnie folwarczne gospodarstwa zostały podzielone, w domach osiedlano po kilka rodzin, a obiekty inwentarskie w części zamieniano na mieszkalne, a w części popadały w ruinę. Niewiele z nich utrzymało swoje pierwotne przeznaczenie. Zmienił się też obraz wsi. Wzdłuż nowo wytyczonych ulic pojawiła się współczesna zabudowa, domy typowo miejskie.

Świadectwem zamożności dawnych mieszkańców Szczawina są do dziś dobrze zachowane ogrodzenia niektórych posesji, zlokalizowanych głównie przy al. Lipowej i ul. Koralowej. Stawiane w 4 ćwierci XIX w. lub na początku XX w. metalowe nitowane konstrukcje nie porażają nas mnogością kolorów. Z trudem dopatrzymy się na nich resztek farby, a mimo tego, skutecznie opierają się działaniu korozji, bo stosowana wówczas stal była wysokowęglowa. Obecne wyroby stalowe są bardzo cienkie i spawalne (stal niskowęglowa), ale prze to nietrwałe. Spacerując po Szczawinie, dostrzeżemy kształty zachowanych przęseł ogrodzeń, znajdujące się na nich finezyjne ozdoby, a gdzieniegdzie i zamknięcia (zamki). Czy długo jeszcze postoją?

 

Nie tylko stalowe

W niektórych miejscach spotkamy jeszcze kamienne murki, oddzielające gospodarstwa od ulicy. Myślę, że to najwcześniejsza forma ogrodzenia z materiałów pozyskanych w okolicy, gdyż rejon strzeliński od zawsze stał kamieniem. Ta uboższa forma wydzielenia nieruchomości łatwa była tak do położenia, jak i późniejszej naprawy, a co najważniejsze najtańsza.

Wędrując al. Lipową natrafimy na małą ciekawostkę. Przy jednym z domostw do dzisiaj stoi...
Więcej w wydaniu papierowym.

UWAGA!

Gdy liczba negatywnych głosów na dany komentarz osiągnie 15, zostanie on automatycznie ukryty, niemniej pokazywać się będzie przy nim opcja "kliknij, aby wyświetlić". Kiedy jednak dany komentarz osiągnie 20 negatywnych głosów, zostanie automatycznie wycofany z publikacji na stronie i już nikt nie będzie mógł go zobaczyć (poza administratorem strony).
Dodając komentarz przestrzegaj norm dyskusji i niezależnie od wyrażanych poglądów nie zamieszczaj obraźliwych wpisów. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, kliknij choragiewka875zieloną chorągiewkę i zgłoś swoje uwagi administratorowi.

Ukryj formularz komentarza

2500 Pozostało znaków


Przeczytaj również